म्युचुअल फन्डका इकाई अंकित मूल्यभन्दा दोस्रो बजारमा २८% सम्म सस्तो

सामुहिक लगानी कोष योजनाको इकाई प्राथमिक बजारको तुलनामा दोस्रो बजारमा नै २८% सम्म सस्तोमा बिक्री हुन थालेको छ । प्रति इकाइ खुद सम्पत्तिको मूल्य (म्युचुअल फन्डहरुको न्याभ भ्यालु) नै कम हुन थालेपछि दोस्रो बजारमा निकै सस्तोमा पाइन थालेको हो ।

पुस महीनाको तथ्याङ्क अनुसार बन्दमुखी योजनाका ३५ म्युचुअल फन्डमध्ये ६ ओटाको न्याभ भ्यालु अंकित मूल्यभन्दा तल रहेका छन् । ती फन्डहरुमा मेगा म्युचुअल फन्ड–१, एनआईबिएल समृद्धि फन्ड–२, नबिल ब्यालेन्स्ड फन्ड–३, सनराइज ब्लूचिप फन्ड, सिद्धार्थ इक्वीटी फन्ड, एनआईसी एशिया ग्रोथ फन्ड–२  रहेका छन् । ती फन्डहरूको प्रति इकाइ खुद सम्पत्तिको मूल्य (न्याभ) अंकित मूल्यभन्दा तल झरेको हो ।

समीक्षा अवधिमा २९ ओटा फन्डको प्रति इकाइ खुद सम्पत्तिको मूल्य अंकित मूल्यभन्दा माथि रहेको छ । तर लगानीकर्तासँग लगानीयोग्य रकम नहुँदा अंकित मूल्य भन्दा निकै तल म्युचुअल फन्डहरुको कारोबार दोस्रो बजारमा भइरहेको हो । राम्रो प्रतिफल वितरण गर्दै आइरहेका म्युचुअल फन्डहरुको कारोबार समेत हाल दोस्रो बजारमा नै डिस्काउन्ट रेटमा नै भइरहेको छ । यसकारण राम्रो लाभांश दिएका म्युचुअल फन्डहरु प्राथमिक बजारमा भन्दा दोस्रो बजारबाट किन्नु निकै राम्रो समय हो । न्याभ भन्दा बजार मूल्य कम भएमा सो फन्ड सस्तो भने थाहा पाउन सकिन्छ ।

माघ २५ गतेको बजार मूल्य अनुसार सानिमा इक्वीटी फन्डको इकाईमूल्य मात्र अंकित मूल्य (दश रुपैयाँ) भन्दा माथि छ । अहिले दोस्रो बजारमा सूचीकृत भएका ३४ म्युचुअल फन्डहरुको बजार मूल्य अंकित मूल्यभन्दा तल छ । एनआईसी एशिया ग्रोथ फन्ड–२ भने हालै मात्रै नेप्सेमा सूचीकृत भई आइतबारदेखि मात्र दोस्रो बजारमा कारोबार सुरु भएको हो ।

सञ्चालनमा रहेका म्युचुअल फन्डहरुले आफ्नो कुल लगानीमध्ये अधिकांश रकम नेप्सेमा सूचीकृत विभिन्न कम्पनीका सेयरमा लगानी गर्छन् । सेयर बाहेक सरकाी ऋणपत्र, सूचीकृत कम्पनीका ऋणपत्र, अन्य म्युचुअल फन्ड तथा बैंक मुद्दती निक्षेप र नगद मौज्दातको रुपमा हुन्छ । फन्डहरुले लगानी गरेका सेयरहरुको दोस्रो बजारमा जतिजति मूल्य घट्दै जान्छ, त्यसपछि म्युचुअल फन्डको प्रतिइकाइ खुद सम्पत्तिको मूल्य (न्याभ) पनि सोही अनुसार घट्दै जाने हुन्छ । यसरी धेरै जोखिम लिनु नपरोस् भनेर सामुहिक लगानी कोष योजना सञ्चालन र व्यवस्थापन गर्नेहरुले लगानीका लागि म्युचुअल फन्डले दक्ष जनशक्ति राखेका हुन्छन् । सेयर बजार वियरिस ट्रेन्डमा रहँदा पछिल्लो समय करोडौं व्यवस्थापन शुल्क खर्चेर विश्लेषक राख्ने गरेका सामुहिक लगानी कोष योजनाले समेत लगानीकर्तालाई आफनो फन्ड खरिदतर्फ ध्यान आकृष्ट गर्न सकेका छैनन् ।

यद्यपी अवधिमा फन्डले समेत प्रयाप्त मुनाफा आर्जन गर्न सकेको देखिँदैन । म्युचुअल फन्डहरुको ठूलो लगानीको हिस्सा सेयर बजारमा भएकाले बजारको सामान्य उतारचढावले पनि योजनाहरुको आम्दानीमा ठूलो झड्का लाग्ने गर्दछ । लगानी विविधिकरण गर्न नसक्दा सेयर बजारको सोझो प्रभाव म्युचुअल फन्डको न्याभमा पर्ने गरेको हो ।

माघ २५ गते बिहीबारको बजार भाउ अनुसार सूचीकृत रहेको योजनाहरुमध्ये ६ ओटा फन्डको प्रति इकाइ बजार मूल्य ८ रुपैयाँभन्दा कम छ । यस्तै थप २१ ओटा फन्डको ९ रुपैयाँभन्दा कम, ७ ओटाको दश रुपैयाँभन्दा कम छ । सर्वाधिक मूल्य भएको सानिमा म्युचुअल फन्डको सबैभन्दा धेरै १० रुपैयाँ २० पैसा मात्र छ । सेयर बजार वियरिस ट्रेन्डमा रहँदा बजारमा सेयर भाउहरु पनि निकै तल्लो विन्दुमा छ । सोही कारण प्राथमिक बजारबाट नयाँ खुलेका म्युुचुअल फन्डका इकाईहरुभन्दा दोस्रो बजारबाटै म्युचुअल फन्डका इकाईहरु छानीरोजी किन्न पाइने अवस्था छ ।

दोस्रो बजारमा म्युचुअल फन्डका इकाईहरुको मूल्य जतिधेरै प्रतिइकाई खुद सम्पत्ति मूल्य (न्याभ) भन्दा कम हुन्छन् त्यति धेरै लगानीका लागि उत्तम मानिन्छन् । यदि न्याभ भन्दा बजार मूल्य कम भएमा उक्त फन्ड सस्तो छ भनेर सजिलै थाहा पाउन सकिन्छ । हाल सबै फन्डको न्याभ भन्दा बजार मूल्य कम छ । यसआधारमा प्राथमिक बजारमा वा फन्डको आइपीओमा लगानी गर्नुभन्दा दोस्रो बजारबाट किन्नु निकै फाइदाजनक हुन्छ । हाल न्याभको तुलनामा २० ओटा फन्डको बजार मूल्य २ रुपैयाँ वा सो भन्दा धेरै बढी छ । जसमा आरबिबि म्युचुअल फन्ड–२ को बजार भाउ न्याभभन्दा २ रुपैयाँ ५७ पैसा कम छ । ९ रुपैयाँ ७ पैसा न्याभ रहेको म्युचुअल फन्ड–२ को बिहीबार बजार भाउ ७ रुपैयाँ ३२ पैसा छ । सबैभन्दा कम मूल्य एनआईबिएल समृद्धि फन्ड–२ को ७ रूपैयाँ २२ पैसा मात्र छ । साे फन्डकाे न्याभ भने ९ रूपैयाँ २५ पैसा छ ।

दोस्रो बजारमै डिस्काउन्ट रेटमा म्युचुअल फन्डहरु खरिद गर्न सकिने भएकै कारण लगानीकर्ताले प्राथमिक निष्काशनमा आवेदन दिनुभन्दा दोस्रो बजारमा किन्नु फाइदाजनक देखिएको हो । नयाँ इकाई निष्कासन गर्ने म्युचुअल फन्डको अंकित मूल्य प्रतिइकाइ १० रुपैयाँमा जारी गर्ने गरेका छन् । यही मूल्यमा प्राथमिक बजारमा सर्वसाधारणमा म्युचुअल फन्ड खुल्ने गरेका छन् । तर दोस्रो बजारमा भने अहिले ७ रुपैयाँमै यस्ता फन्डका इकाई पाइने गरेको छ ।

दोस्रो बजारमा न्याभभन्दा पनि निकै सस्तोमा पाइन थालेपछि प्राथमिक निष्कासनमा म्युचुअल फन्डका इकाईहरु बिक्री हुन छाडेका छन् । त्यही भएर पछिल्ला दिनमा म्युचुअल फन्डहरुले प्राथमिक निष्कासनमा समय थपेर १५ दिनसम्ममा बिक्री खुला गरिरहेका छन् । त्यति हुँदा पनि बिक्री हुन हम्मेहम्मे परिरहेको छ ।

अघिल्लो आर्थिक वर्ष आकर्षक लाभांश दिएपनि गत आर्थिक वर्षबाट आधा बढी कम्पनीले लाभांश वितरण नगरेका कारण पनि म्युचुअल फन्डमा लगानीकर्ताको आकर्षण बढ्न नसकेको हो । गत आवबाट १७ ओटा योजनाले मात्र इकाईधनीलाई लाभांश दिएका छन् ।

हेरौं कुन–कुन बन्दमुखी योजनाले दिए इकाईधनीलाई लाभांश ?

?  समग्र अर्थतन्त्र र सेयर बजारको नियमित अपडेटका लागि हाम्रो फेसबुक पेजका साथै ट्वीटर र युट्युबमा हामीलाई फलो गर्न सक्नुहुन्छ ।