डाबर च्यवनप्रास के हो ? फाइदा के छ ?

डाबर च्यवनप्रास आयुर्वेद र नवीन विज्ञानको प्राचीन भारतीय ज्ञानसँग बनाइएको एक सुत्र हो । च्यवनप्राश एक पौष्टिक जाम हो । यसले हाम्रो स्वास्थ्यलाई स्वस्थ्य र तन्दुरुस्त बनाउनको लागि यो फाइदाजनक छ । च्यवनप्रास संस्कृत शब्दबाट आएको शब्द हो छ। ‘ कथित रुपमा दुई प्राचीन ऋषिहरुले यसलाई एक वृद्ध ऋषिलाई ‘च्यवन’ जवानी पुनस्र्थापित गर्नको लागि बनाएमको थिए,” जसलाई च्यवनप्राश भनिन्छ ।

घिउ, तिलको तेल र महले जडिबुटीलाई कोशिकाहरुमा गहिराइमा लैजानु उत्पे्ररक एजेन्टको रुपमा काम गर्दछ जबकि महले अन्य प्रमुख तत्वहरुको प्रभावलाई बेवास्ता गर्न र सुरक्षा गर्न मद्दत गर्दछ । च्यवनप्राशले मांसपेशी बलियो, कलिलो र रिष्टपुष्ट बनाउनको लागि सहयोग गर्छ ।

च्यवनप्रासले हाम्रो छालालाई कलिलो नरम र चम्किलो बनाउनको मद्दत गर्छ । बुढ्यौली प्रक्रियालाई सुस्त बनाउन, स्मरणशक्ति बढाउन, मुटुको लागि राम्रो र पाचन, उत्सर्जन र श्वासप्रश्वास प्रणालीको स्वास्थ्यलाई बढाउन पनि च्यवनप्रास लाभदायक रहेको छ ।

डाबर च्यवनप्राश जडीबुटी र प्राचीन आयुर्वेदिकबाट बनेको स्वास्थ्यको लागि फाइदाजनक पौष्टिक जाम हो । च्यवनप्रास विभिन्न जडिबुटी, अमला, घिउ, तिलको तेल र महको मिश्रणबाट बनेको पौष्टिक जाम हो ।

यसमा रहेको मुख्य तत्व अमलाकी हो, जसले शरीरबाट विषाक्त पदार्थहरु हटाउन मद्दत गर्छ । यसको समृद्ध एन्टिअक्सिडेन्ट गुणहरु र चिटामिन सी को उच्चतम स्रोतहरुमध्ये हुन्छ । यसमा रहेको घिउले एक शुद्ध मक्खन एक उत्प्रेरक (योगवाहि) को रुपमा कार्य गर्दछ र सेलुलर स्तरमा जाममा सामावेश जडिजुडी को अबशोषण सक्षम गर्दछ । महले शरीरमा मर्मत आवश्यक पर्ने जडीबुटीहरुको उत्प्रेरकको रुपमा काम गर्दछ । यस्तै तिलको तेलले आयुर्वेदिक हर्बल तयारीहरुको लागि काम गर्न बताइएको छ । 

यसलाई कसरी उपभोग गर्ने ?

यो कुनै स्पेसल मौसममा नभएर जुनसकै मौसममा प्रयोग गर्न सकिन्छ । डाबर च्यवनप्रास सीधै उपभोग गर्न सकिन्छ तर तातो दुध वा तातो पानिसंग खाँदा अझ उपयोगी हुन्छ । वयस्कहरुको लागि १ चम्चा दिनमा दुई पटक प्रयोग गर्ने, विहान खाली पेटमा एक चम्चा, नास्ता गर्नु अघि र बेलुकाको खानाको ३० मिनेट अघि एक चम्चा खान सकिन्छ । ३–१२ वर्षका बच्चाहरुको लागि मात्रा दैनिक दुइपटक आधा चम्चा खुवाउनु पर्छ ।

च्यवनप्राशमा पाइने प्रमुख तत्व अमलाले शरीरलाई डिटोक्सिफिकेसन हुन्छ । जसले रगत, प्लीहा, कलेजो र फोक्सो सफा गर्छ । यसको नियमित सेवनले हामी जवान रहन र मांसपेशीलाई स्वस्थ राख्न मद्दत गर्छ ।

साथै यसले रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन, पाचन प्रणालीलाई सुढृद गर्न, शरीरको शत्ति र सहनशक्ति निर्माण गरेर रोगसँग लड्ने प्राकृतिक क्षमतालाई बढाउन श्वासप्रश्वास प्रणालीमा सहयोग गर्छ ।

डाबर च्यवनप्राशको नियमित प्रयोगले शरीरको प्राकृतिक प्रतिरक्षाको सार बनाउछ।

फाइदाहरु

डाबर च्यवनप्रास ४१ भन्दाबढी आयुर्वेदिक जडीबुटीहरुको समय–परीक्षण गरिएको आयुर्वेदिक ढाँचा हो जसले प्रतिरक्षा प्रणालीलाई बढाउन मद्दत गर्छ, जसले गर्दा ब्याक्टेरिया, भाइरस, धुलो र मौसम परिवर्तनको कारण हुने खोकी र चिसो आदि जस्ता दैनिक संक्रमणहरु शरीरलाई बचाउँछ ।

स्वास्थ्यको हिसाबले डाबर च्यवनप्रास सबै उमेर समुहका (बालबालिका, बयस्क र वृद्ध) मानिसको लागि फाइनाजनक छ । भिटामिन सी र एन्टिअक्सिडेन्टले हाम्रो स्वास्थ्यको फाइदाजनक रहेको छ । डाबर च्यवनप्रासले फोक्सोको शत्ति प्रवर्द्धन गर्न अविश्वसनीय काम गर्नसक्छ । यसले श्लेष्म भिल्लीलाई पोषण दिने भएकाले श्वासप्रश्वास मार्गलाई सफा राख्न मद्दत गर्छ।

यसले हाम्रो सरीरमा बल, उर्जा र विभिन्न संक्रमणहरुबाट जोगाएर स्वास्थ्य प्रतिरक्षा गर्न मद्दत गर्छ ।

डाबर च्यवनप्रासमा पाइने जडिबुटीहरुले फोक्सो जोगाउका लागि संक्रमणसँग लड्ने मद्दत गर्छ । यस्तै च्यवनप्रासले रुघाखोकी, दम, क्षयरोग, कब्जियत, भोक नलाग्ने, अल्छी लाग्ने र तौल घट्ने जस्ता रोगसँग लड्ने क्षेमताको विकास गर्छ । प्रजनन स्वास्थ्य, छाला सुधार्न मद्दत, बुढ्यौली रोक्न र दीर्घायु यसले थप सहयोग गर्दछ ।

प्रतिरक्षा बुस्टर र स्ट्यामिना

च्यवनप्राश एक शक्तिशाली प्रतिरक्षा बुस्टर हो र शरीरलाई हेमोग्लोबिन र सेतो रक्त कोशिकाहरु उत्पादन गर्न मद्दत गर्दछ र रगत, कलेजो र फोक्सोलाई सफा गर्छ । यसले जवानी बढाउन मद्दत गर्छ ।

च्यवनप्रासमा प्राचीन कालदेखि नै स्वास्थ्य परिपूरक र रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता र दीर्घायु बढाउने औषधीको रुपमा व्यापक रुपमा प्रयोग हुँदै आएको पाइन्छ ।

कुपोषण

च्यवनप्रासले कपोषक तत्वको कमी र गलत पाचन प्रणालीको कारण लाग्ने कुपोषण कुपोषण विरुद्ध लड्न मद्दत गर्छ । साथै यसले कमजोर स्मरणशक्ति बढाउने मद्दत गर्छ ।

कोभिड १९ मा डाबर च्यवनप्रस क्लिनिकल अध्येको मुख्य निष्कर्ष

विश्वभर महामारीका रुपमा आएको कोभिड १९ संक्रमण हनु नदिनपनि यसले महत्वपुर्ण भुमिका खेलको विभिन्न अध्ययनहरुले देखाएका छन् । ‘अ लार्ज–स्क्याल मल्टी–सेन्ट्रिक किलिनिक अध्ययन’ले गरेको एक अनुसन्धानले पनि डाबर च्यवनप्रास कोभिड–१९ को समयमा रोग प्रतिरोधात्मक क्षेमता बढाउनको लागि महत्वपुर्ण भुमिका खेलेको बताएको छ ।

यसले गरेको अनुसन्धानमा ६९६ जना सहभागि भएका थिए । तीमध्ये ३५१ जना च्यवनप्रास प्रयोग गर्ने समूह र ३४५ प्रयोग नगर्ने गरी दुई समूह थिए ।

अध्ययनको नतिजाले डाबर च्यवनप्रासको नियमित सेवन गर्नेहरुमा काभिड– १९ संक्रमणकमो जोखिम १२ गुणासम्म कम भएको देखाएको छ ।

यस्तै विश्व स्वास्थ्य सङ्ठनले कोभिड–१९ को लागि प्रकाशित गरेको सामान्य मापनअनुसार कोभिड–१९ को गम्भीरता मुल्याङ्कन गरिएको थियो । यस अध्ययनले पनि डाबर च्यवनप्रासको नियमित प्रयोग गर्नेको जीवनस्तरमा २ गुणा सुधार भएको देखाएको छ ।

यस अध्ययनले कोभिड कोभिड–१९ को गम्भिर संक्रमणबाट बढी सुरक्षित रहेको पाइयो किनभने दुइ जना सहभागी मात्र आरटी–पीसीआर भएका थिए । अध्ययन अवधि पुरा भएको २ महिनापछि पोजेटिभ र दुबैमा लक्षण नदेखिएको अस्पतालका निर्देशक तथा प्रिन्सिपल प्राध्यापक डाक्टर विदुला गुजरवारले बताए ।

अर्काे तर्फ नियन्त्रण सहुममा सोही अवधिमा चारजना सहभागीमा आरटी–पिसिआर पोजिटिभ आएको र तीमध्ये एक जनाको अस्पतालमा भर्ना गर्नुपरेको छ, पा्र.डा गुर्जवारले भने ।

जाडो मौसममा रोग प्रतिरोधान्मक क्षतामा सुधार

यसमा धेरै रासायन जडिबुटीहरु छन्, जसले यसको इम्युनोमोड्युलेटरी प्रभावहरुमार्फत विभिन्न प्रकारका संक्रमणहरुलाई रोक्न मद्दत गर्छ ।

यसले रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता, मौसमी प्रभाव, नाकको एलर्जी र संक्रमण आदिमा च्यवनप्रासको फाइदाजनक प्रभावलाई पुुष्टि गर्ने विभिन्न क्लिनिकल र पूर्व–चिकित्सा अध्ययनहरु गरको छ ।

?  समग्र अर्थतन्त्र र सेयर बजारको नियमित अपडेटका लागि हाम्रो फेसबुक पेजका साथै ट्वीटर र युट्युबमा हामीलाई फलो गर्न सक्नुहुन्छ ।