नेपाल राष्ट्र बैंकले निक्षेप संकलन उपकरण मार्फत बैंकिङ प्रणालीको तरलता खिचेसंगै विकास ऋणपत्रको ‘कटअफ रेट’ बढाउन परेको छ। बैंकिङ प्रणालीमा तरलता कम भएपछि ब्याजदर वृद्धि गरी विकास ऋण उठाइएको हो ।
केन्द्रीय बैंकले ब्याजदर करिडोरको प्रभावकारी तथा तरलता व्यवस्थापनका लागि निरन्तर निक्षेप संकलन उपकरण जारी गरेपछि अन्तर बैंक दर बढ्यो । खासमा केन्द्रीय बैंकले निक्षेप संकलन उपकरण तरलता व्यवस्थापन तथा ब्याजदरको अस्वभाविक उतारचढाव नियन्त्रण गर्न लागि प्रयोग गर्छ । वित्तीय प्रणालीमा अधिक तरलता भएको खण्डमा अन्तर बैंकदर घट्छ भने कसिलो अवस्थामा अन्तर बैंक दर बढ्छ ।
अन्तर बैंक दर निक्षेप संकलन दर ३ प्रतिशत भन्दा तल गएको खण्डमा निक्षेप संकलन मार्फत अन्तर बैंक दर बढाउछ । त्यसैगरी अन्तर बैंक दर बैंक दर(७ प्रतिशत) भन्दा माथि गएको खण्डमा बजारमा तरलता प्रबाह गरेर अन्तर बैंक दर घटाउने काम केन्द्रीय बैंकले गर्छ ।
पछिल्लो समयमा अन्तर बैंक दर निक्षेप संकलन दर भन्दा न्यून भएपछि केन्द्रीय बैंकले वित्तीय प्रणालीको तरलता खिच्यो । वित्तीय प्रणलीको करिब एक खर्ब १० अर्ब रुपैयाँ केन्द्रीय बैंकमा थुप्रिएसंगै अन्तर बैंक दर ब्याजदर करिडोरको तल्लो सीमामा आइपुगेको छ ।
अन्तर बैंक दर करिडोरको तल्लो सीमा कायम भएसंगै डेभलपमेन्ट वण्डको कटअफ रेट समेत बढेको हो । वित्तीय प्रणालीमा तरलता कम भएसंगै बैंकहरुले लगानी गर्ने विकास ऋणपत्र तथा ट्रेजरी बिल्समा धेरै ब्याजदर माग गर्दै आवेदन दिन्छ । त्यसका साथै प्रतिस्पर्धा पनि कम हुने भएकाले केन्द्रीय बैंक सरकारी ऋण उठाउनका लागि ब्याजदर बढाएर भएपनि यी उपकरणहरु बिक्री गर्नु पर्ने अवस्था आउछ । त्यसले गर्दा पनि ब्याजदर बढ्न जान्छ ।
आइतबार केन्द्रीय बैंकले ७ अर्ब रुपैयाँ बरावरको ८ वर्षे विकास ऋणपत्र निष्कासन गरेको थियो । उक्त ऋणपत्रका लागि बैंक तथा वित्तीय संस्थाले २९ अर्ब ८५ करोड रुपैयाँ बरावरको बोल आवेदन परेको केन्द्रीय बैंकले जनाएको छ ।
आइतबारको विकास ऋणपत्रको कटअफ रेट ५.९६ प्रतिशत कायम भएको छ । यो रेट यसभन्दा अघि पुस ५ गते निष्कासन भएको विकास ऋणपत्रको भन्दा धेरै हो । पुस ५ गते निष्काशन भएको विकास ऋणपत्रको कट अफ रेट ५.५६ प्रतिशत कायम भएको थियो । विकास ऋणपत्रको कटअफ रेट पनि वित्तीय प्रणालीको तरलतामा भर पर्ने भएकाले तलमाथि भएको हो ।
? समग्र अर्थतन्त्र र सेयर बजारको नियमित अपडेटका लागि हाम्रो फेसबुक पेजका साथै ट्वीटर र युट्युबमा हामीलाई फलो गर्न सक्नुहुन्छ ।
प्रतिक्रिया