साइबर अपराधबारे जनतालाई शतर्क बनाउन डिजिटल साक्षरता कार्यक्रम

इन्टरनेट तथा प्रविधिको तीव्र विकाससँगै पछिल्लो समयमा विभिन्न सामाजिक सञ्जालको प्रयोग गरी अनलाइन ठगी गर्ने, लुट्ने, ब्लाकमेल गर्ने जस्ता अनैतिक क्रियाकलापहरु बढ्दै गएका छन् ।

सरकारले राष्ट्रिय साइबर सुरक्षा नीति, २०८० मार्फत यस्ता गतिविधिलाई नियन्त्रण गर्न र आम मानिसलाई साइबर अपराधबारे जानकारी गराउन डिजिटल साक्षरता कार्यक्रम सञ्चालनमा ल्याउने भएको छ ।

विशेषतः ग्रामीण भेगका अधिकांश मानिसहरुले प्रविधिको उचित प्रयोग गर्न नजान्दा उनीहरुले अनलाइन ठगीको समस्या भोग्दै आएका छन् । यस्तै बैंकिङ प्रणाली डिजिटलाइज भएसँगै अनलाइन बैंकिङ ठगी गर्नेहरुको सङ्ख्या समेत बढ्दै गएको छ ।

त्यति मात्रै नभई सामाजिक सञ्जाल ह्याक गर्ने र अश्लिल तस्वीरहरु सेयर गर्ने, सामाजिक सञ्जाल मार्फत प्रयोगकर्ताका आफन्तहरुसँग पैसा सापटी माग्ने, बैंक तथा वित्तीय संस्थाबाट सम्पर्क गरेको भनी ओटिपी माग्ने लगायतका अपराध पछिल्लो समयमा बढ्दै गएका छन् ।

सरकारले यी यावत् समस्या समाधानका लागि डिजिटल साक्षरता कार्यक्रम सञ्चालनमा ल्याउने रणनीति बनाएको छ । यस्तै सुरक्षित र उत्थानशील साइबर स्पेस बनाउन आवश्यक कानून एवम् मापदण्ड तर्जुमा गर्ने, सूचना एवं सञ्चार प्रविधि प्रणालीको सुरक्षा गर्न संस्थागत संरचना निर्माण गर्ने र रहिआएको संरचना सुदृढ बनाउने रणनीति सरकारले राष्ट्रिय साइबर नीतिमा अगाडि सारेको छ ।

नेपालमा साइबर सुरक्षाको बलियो संयन्त्र नभएका कारण विभिन्न समयमा सरकारी कार्यालयहरुको सिस्टम नै ह्याक हुने गरेको छ । यी समस्या समाधानका लागि नेपालमा दक्ष जनशक्तिको खाँचो रहेको छ । सरकार साइबर सुरक्षासम्बन्धी दक्ष जनशक्ति उत्पादन गर्न, साइबर अपराधसम्बन्धी अनुसन्धान गर्न तत्पर देखिएको छ।

यस्तै साइबर सुरक्षा सम्बन्धी जनचेतना फैलाउन र आवश्यक पूर्वाधार विकासका लागि सरकारले सार्वजनिक निकाय, निजी क्षेत्र र नागरिक समाज, अन्तराष्ट्रिय संघसंस्था तथा अन्य मुलुकसँग समन्वय एवं सहकार्य गर्ने भएको छ ।

?  समग्र अर्थतन्त्र र सेयर बजारको नियमित अपडेटका लागि हाम्रो फेसबुक पेजका साथै ट्वीटर र युट्युबमा हामीलाई फलो गर्न सक्नुहुन्छ  ।